TY - JOUR T1 - The study of the effect of winter monsoon on the diversity of bivalves in the subtidal areas of the northern coast of the Makoran Sea (Ramin-Beris-Passabender) TT - بررسی تاثیر مانسون زمستانه بر تنوع دوکفه ای های (Bivalves) مناطق زیر جزرومدی سواحل شمالی دریای مکران (رمین، بریس، پسابندر) JF - ISFJ JO - ISFJ VL - 29 IS - 2 UR - http://isfj.ir/article-1-2310-fa.html Y1 - 2020 SP - 73 EP - 82 KW - Bivalve mollusc KW - Density KW - Makoran KW - Winter monsoon KW - Diversity N2 - دریای عمان(مکران) همواره تحت تأثیر جریانات مانسون بوده و این پدیده یک عامل تنش‌‌زای طبیعی برای گونه‌‌های ساکن در بوم سامانه آبی از جمله نرمتنان دوکفه‌‌ای، بشمار می‌‌رود. برای مطالعه تنوع دوکفه ایهای زیرجزرومدی نمونه گیری از سه منطقه رمین، بریس و پسابندر، در مجموع 10 ایستگاه، در پیش مانسون،مانسون و پس مانسون زمستانه سال 1396 صورت گرفت. در این پژوهش 8 خانواده از جوامع دوکفه‌ای شناسایی شدند که خانواده Veneridae در هر سه دوره زمانی دارای بیشترین فراوانی بود با توجه به نتایج، فراوانی دوکفه‌‌ای‌‌ها در دوره پس مانسون با 19/46 درصد (فراوانی 11400عدد برمترمربع) نسبت به دوره پیش مانسون 06/27 درصد (فراوانی 6660عدد برمترمربع) و نیز دوره مانسون با 74/26 درصد (فراوانی 6680عدد برمترمربع) بالاتر بود که آزمون آنالیز واریانس اختلاف معنی داری را نیز نشان داد. میانگین شاخص شانون در پیش مانسون، مانسون و پس مانسون بترتیب 04/0±22/2، 1/0±21/2، 11/0±51/2 محاسبه شد و اختلاف معنی‌‌داری بین دوره های مختلف مشاهده شد (05/0p˂). میانگین شاخص غالبیت در پیش مانسون، مانسون و پس مانسون بترتیب 06/0±86/0، 05/0±86/0، 01/0±9/0 محاسبه شد و بین دوره پس مانسون با سایر دوره‌‌ها اختلاف معنی‌دار آماری مشاهده شد (05/0p˂). میانگین شاخص یکنواختی در پیش مانسون، مانسون و پس مانسون بترتیب 01/0±959/0، 02/0±951/0، 01/0±948/0 محاسبه شد و این اختلاف بین دوره مانسون و پیش مانسون معنی‌دار نبود (05/0p>). به طور کلی، عوامل مختلفی به عنوان پارامترهای کنترل کننده‌‌ فراوانی و تنوع اجتماعات دوکفه‌‌ای‌های مناطق و ایستگاه‌‌های مختلف در آبهای ساحلی خلیج چابهار محسوب می‌‌شوند که از جمله‌‌ مهمترین آنها می‌‌توان به زمان نمونه‌‌برداری و جریان مانسون زمستانه اشاره کرد. احتمالاً، شدت اختلاط بستر تحت تاثیر پدیده مانسون زمستانه در مناطق مختلف، تغییرات تراکم دوکفه‌‌ای‌‌ها را در مناطق مورد مطالعه در پی داشته است. M3 ER -