سید محمد صلواتیان، علیرضا ولی پور، شهلا جمیلی، صاحبعلی قربانی، محمد صیاد بورانی، فریبرز احتشامی، مریم فلاحی کپورچالی، داریوش پروانه مقدم، رودابه روفچایی، سید افشین امیری سندسی، محمدرضا رمضانی مامودانی، فریبرز جمالزاد فلاح، فرشاد ماهی صفت،
دوره ۲۸، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۸ )
چکیده
یکی از گونههای آبزی منحصر به فرد و مهم تالاب انزلی، صدف آنودونت (Anodonta cygnea) میباشد. این صدف بومی تالاب انزلی و رودخانههای ورودی آن و مهمترین دو کفهای این سیستم آبی است که در سالیان اخیر به دلایل مختلف جمعیت آن بشدت کاهش یافته است. تالاب انزلی اکوسیستم ویژهای برای پرورش و رشد انواع آبزیان در حاشیه جنوبی دریای خزر است. از سویی، جایگاه ویژه نرمتنان در ارتباط با استفاده سایر موجودات از آنها و کاربردهای صنعتی طبی و نقش پالایشی آب سبب ضرورت بر انجام بررسی رژیم غذایی صدف آنودنت در تالاب انزلی گردید. از ۱۴ ایستگاه مورد بررسی فقط از ۹ ایستگاه که شامل ایستگاه های ورودی تالاب غرب، بهمبر، شیجان، سوسر روگاه، آبکنار، ماهروزه، کرکان، سیاه کشیم و در نهایت هندخاله بودند صدف آنودنت صید گردید. بیشترین درصد فراوانی و پراکنش در فصول مختلف بترتیب متعلق به ایستگاههای ورودی تالاب غرب، بهمبر، شیجان و سوسر روگاه و بالاترین میانگین سنی در فصول بهار متعلق به ایستگاه بهمبر (۷ سالهها)، تابستان مربوط به ایستگاه ماهروزه (۸ سالهها)، پائیز متعلق به ایستگاه سوسر روگاه (۷ سالهها) و در نهایت زمستان مربوط به ایستگاه شیجان (۸ سالهها) تعیین گردید. در بررسی آزمایشگاهی از دستگاه گوارش صدف آنودنت تالاب انزلی از ایستگاههای مختلف شناسایی فیتوپلانکتونها و زئوپلانکتونها در حد جنس شناسایی شدند. به طور کلی، صدف آنودنت در طول سال از شاخههای فیتوپلانکتونی کلروفیتا و باسیلاریوفیتا بیش از سایر شاخه ها تغذیه نموده است که بیشترین جنسهای فیتوپلانکتونی مورد استفاده از شاخه جلبکهای سبز Scenedesmus، Chlorella و Pandorina از شاخه جلبکهای دیاتومه Cyclotella، Cymbella و Navicula بودند. تغذیه از زئوپلانکتونها به مقدار اندک و آن هم از راستههای ریشه پایان نظیر Arcella و Amoeba، از مژکداران Ciliata و در نهایت از روتیفرها Brachionus، Asplanchna و Rotaria شناسایی گردیدند. بر اساس شناسایی جنس یستر میتوان گفت جنس بستر مناسب از نوع ماسهای با مقداری گل میباشد که دامنه تغییرات سیلت- رس در ایستگاهها از ۲/۳±۸/۸۰ الی ۲/۲±۶۴/۹۷ درصد متغیر میباشد. در بررسی رژیم غذایی صدف آنودنت مشخص شد از آنجایی که صدفهای مذکور از طریق فیلتراسیون اقدام به تغذیه مینمایند (گزینش غیر انتخابی)، از اینرو با توجه به سنین مختلف و فراوانی در محیط زندگی در مرحله اول (بیش از ۹۰ درصد) شاخههای فیتوپلانکتونی ریز جثه از ابعاد ۲۰-۵ میکرون (شاخههایی نظیر کلروفیتا، باسیلاریوفیتا و سیانوفیتا) و در مرحله بعد (حدود ۱۰ درصد) از زئوپلانکتونهای ریز جثه از سایز ۳۰-۵ میکرون (راستههایی نظیر مژکداران، ریشه پایان، روتیفرها و کلادوسرا و نیز مواد دیتریتی که در این ابعاد میباشند) تغذیه میکنند.
رودابه روفچائی، مهرداد نصری تجن، سید محمد صلواتیان، شهلا جمیلی، فرزین همت کار، صاحبعلی قربانی،
دوره ۲۸، شماره ۶ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده
در این مطالعه تاثیر جیرههای غذایی حاوی سطوح مختلف عصاره گاماریده (Pontogammarus maeoticus) به عنوان جاذب غذای طبیعی بر شاخصهای رشد، ترکیب شیمیائی بدن و ایمنی موکوسی ماهی سفید نورس (Rutilus kutum) مورد بررسی قرارگرفت. بدین منظور ماهیان با میانگین وزن ۰۶۷/۰±۳۵/۰ گرم در مخازن فایبرگلاس۱۰۰ لیتری حاوی ۳۰ لیتر آب با تراکم ۲۰ عدد ماهی در هر مخزن به مدت هشت هفته ذخیره سازی شدند. برای انجام این آزمایش، درصد عصاره گاماریده با آب مقطر، سه نسبت حجمی ۱:۲۵ (%۲۵)،۱:۵۰ (%۵۰)، ۱:۷۵ (%۷۵) تهیه شد و قبل از هر بار غذادهی، به میزان دو درصد به غذای دستی تیمارها اضافه شد. این بررسی در غالب ۴ تیمار و سه تکرار برای هر تیمار انجام شد. بچه ماهیان درحد سیری غذا دهی شدند. در پایان دوره پرورش، شاخصهای رشد همچون میانگین افزایش وزن بدن، ضریب رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی، بازماندگی و آنالیز شیمیائی لاشه و برخی از شاخصهای ایمنی موکوس شامل: لیزوزیم، ایمونوگلبولینکل، آلکالین فسفاتاز و پروتئاز مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد گرچه در تیمارهای آزمایشی بهبود شرایط فاکتورهای رشد و آنالیز لاشه مشاهده میشود، اما این افزایش نسبت به تیمار شاهد معنی دار نبود (۰۵/۰<p). تمام فاکتورهای ایمنی موکوس لیزوزیم، ایمونوگلبولینکل، آلکالین فسفاتاز و پروتئاز مورد بررسی به طور معنیداری در تیمارهای آزمایشی نسبت به شاهد افزایش داشتند (۰۵/۰>p). نتیجه این بررسی نشان داد عصاره گاماریده بر بهبود عملکرد رشد تاثیر معنی داری ندارد ولی منجر به افزایش ایمنی موکوس بچه ماهی سفید نورس در شرایط پرورشی میشود.