همایون حسین زاده صحافی، محمود بهمنی، پرستو محبی درخش، محمد پورکاظمی، هادی غفاری، سید رضا سید مرتضایی، مهدی گلشن، محدثه احمد نژاد، حسین هوشمند، مجتبی ذبایح نجف آبادی، منصور طرفی موزان زاده، حمید سقاوی، عبدالرحیم اصولی، جواد منعم، شاپور مهرجویان،
دوره ۳۰، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
فرومونها، سیگنالهای مولکولی هورمونی یا مشتقات آنها هستند که در محیط بیرون از بدن بر گونههای یکسان اثر میگذارند. اثر عصاره تخمدان ماهی صبیتی به عنوان ماده حاوی فرومون (PGF۲α) بر القاء فرومونی و روند رسیدگی نهایی جنسی و تغییرات شاخصهای اسپرمی جنس نر این ماهی بررسی و در تیمارهای مختلف مقایسه شده است. ماهیان نر با میانگین وزنی ۴۵±۲۰۰ گرم در حوضچههای فایبرگلاس ۳۰۰ لیتری رهاسازی شدند و پس از آداپته شدن ماهیان با محیط (به مدت ۴۸ ساعت)، آزمایشها در ۵ گروه تجربی (یک گروه تحت کنترل، یک گروه شاهد پروستا گلاندین و ۳ گروه تیمار) که هر گروه شامل ۹ عدد ماهی نر بالغ بود، انجام شد. غلظتهای مختلف از عصاره تخمدان در سه تیمار ۵، ۱۰ و ۱۵ میلیگرم بر لیتر به صورت حمام به آب اضافه شد. پس از ۲۴ ساعت ماهیان بیهوش شدند و بیومتری ماهیان با اندازهگیری طول و وزن انجام شد. پس از انجام خونگیری، گناد ماهیان توزین شد. نتایج حاکی از القاء فرومونی عصارههای تخمدانی و تاثیر مثبت آنها در افزایش نرخ شاخصهای اسپرمی بود. شاخص گنادوسوماتیک و همچنین سطح هورمون تستوسترون در تیمار ۱۰ و ۱۵ میلیگرم بر لیتر و همچنین تیمار پروستاگلاندین (PGF۲α) نسبت به شاهد افزایش معنیدار داشت (۰۰۱/۰<p). تراکم اسپرم و اسپرماتوکریت در تیمار ۱۵ میلیگرم بر لیتر (T۳) کاهش معنیداری نسبت به شاهد داشتند، ولی شاخصهای سرعت تحرک اسپرم و درصد تحرک اسپرم نسبت به شاهد اختلاف معنیداری از خود نشان ندادند. حجم نسبی اسپرم دهی در کلیه تیمارها تحت تاثیر عصاره فرومونی قرار گرفت و افزایش معنیداری نسبت به شاهد در تیمار T۳ مشاهده شد (۰۰۱/۰<p). تجویز عصاره فرومونی منجر به کنترل تولید مثلی ماهی صبیتی نر در تمامی گروههای تجربی گردید.
داود ضرغام، محمود بهمنی، طیبه باشتی، مهدی گلشن،
دوره ۳۲، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۲ )
چکیده
تحقیق حاضر با هدف شناسایی میزان تاثیر شیوع پاندمی کووید-۱۹ بر واحدهای تکثیر و پرورش ماهیان سردآبی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق ۷۵ مزرعه تکثیر، پرورش و حدواسط ماهیان سردآبی در ۱۲ استان تولید کننده بود. نتایج تحقیق حاضر نشاندهنده شوک اولیه به صنعت آبزی پروری سردآبی کشور در روزهای ابتدایی شیوع بیماری کووید-۱۹ بود. برای مثال، تازه فروشی در ۷۸ درصد مزارع مورد بررسی کاهش داشته است. تقاضای رستورانها برای تهیه ماهی در ۸۲ درصد مزارع کاهش یافته است و به طور کلی، ۹۰ درصد پاسخ دهندگان کاهش تقاضای خرید ماهی را در بازارهای فروش خود گزارش کردند. همچنین تامین نهادهها در بیش از ۸۰ درصد مزارع با مشکل مواجه شده است. مشابه این اتفاق در مورد فروش محصولات اتفاق افتاد که ۹۳ درصد از پاسخدهندگان علت را اعمال محدودیتها در تردد در زمان قرنطینه دانستند. در نهایت، ۹۳ درصد پاسخدهندگان اعلام کردند که محدودیتهای ایجاد شده در زمان شیوع بیماری، بر فرایند تولید تاثیر منفی داشته است. شیوع بیماری کرونا در حوزههای مختلف آبزیپروری سردآبی کشور تاثیر منفی گذاشته است. این تأثیرات در هفتههای اولیه شیوع بیماری بهخصوص تحت تاثیر محدودیتهای رفت و آمد دارای بیشترین میزان خود بوده است. این نتایج با نتایج پژوهشهای مشابهی که در سایر کشورهای جهان انجام شده است، مطابقت دارد. بر این اساس، استفاده از راهبرد استقامت در زمان بروز بحرانهای مشابه، مناسبترین راهبرد برای تداوم و بقاء صنعت شناخته میشود.