ابوالحسن راستیان نسب، حبیب اله گندمکار، عیسی فلاحت ناصرآباد، سید عبدالحمید حسینی، جواد مهدوی،
دوره ۲۹، شماره ۵ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف از اصلاح نژاد، ارتقاء کمی و کیفی خصوصیات مورد نظر در گونه‌‌های پرورشی در نسل‌‌های بعدی میباشد. بهگزینی انفرادی روشی ساده و کاربردی برای ارائه پاسخ سریع در بهبود صفات با وراثت پذیری بالا برای اصلاح نژاد اغلب گونه‌‌ها در آبزی‌پروری میباشد. به منظور اجرای برنامه بهگزینی در جمعیت مولدین ماهی قزل الا در مرکز تحقیقات اصلاح نژاد ماهیان سردابی (یاسوج)، به عنوان جمعیت پایه و نیز بهبود ضریب تبدیل غذایی در نتاج حاصله، با وجود تفاوت سن مولدین، ۱۵۰ مولد نر و ماده ( ۲۵ مولد نر و ماده به عنوان والدین هر گروه بچه ماهی) دارای بالاترین میزان هماوری نسبی در شش مرحله تکثیر و گروههای سنی شش گانه بچه ماهیان حاصله (۴۵۰۰۰ قطعه یک ساله) طبق برنامه بهگزینی انفرادی ( بر اساس وزن بیشتر) به مدت ۲۷ ماه، طی پنج مرحله انتخاب شدند. همچنین قبل از انجام فرایند بهگزینی، ترکیبی از بچه ماهیان همه گروه ها، به عنوان گروه شاهد بدون اجرای برنامه بهگزینی پرورش یافتند. اختلاف میانگین وزن پایانی گروه‌ها با یکدیگر (p<۰,۰۵) و نیز اختلاف معنی‌دار (p<۰,۰۵)، میانگین وزنی گروه شاهد (۹۶ ±۷۱۷ گرم) با میانگین وزن سایر گروه‌ها (۱۳۶±۱۰۰۷ گرم) ناشی از بهبود ژنتیکی برخی گروههای تحت برنامه بهگزینی یا غالباً به دلیل تفاوت سن و عدم حذف ماهیان کوچک (عدم بهگزینی) در گروه شاهد بوده است. میانگین ضریب تبدیل غذا در گروههای شش‌‌گانه (۱۶/۰± ۵۶/۱) و گروه شاهد (۰۷/۰± ۵۳/۱)، فاقد اختلاف معنی‌دار (p>۰,۰۵) بود. عدم آشکار شدن یا ارتقاء ضریب تبدیل غذایی اغلب گروههای تحت برنامه بهگزینی نسبت به گروه شاهد، حاکی از ناچیز بودن تاثیر روش بهگزینی انتخابی بر بهبود ژنتیکی مشخصه ضریب تبدیل غذا طی یک نسل بود و لازمه آشکار سازی ارتقاء این صفت، بهبود غیر مستقیم آن با ادامه برنامه بهگزینی جهت ارتقاء میزان رشد طی چند نسل و به تبع آن بهبود ضریب تبدیل غذا میباشد.
.png)
