---

مقدار ۱۵۰۲۶۱ کیلوگرم از انواع ماهیان طی فصل صید سال ۱۳۷۸-۱۳۷۷ توسط تعاونی صیادی سد مهاباد در این دریاچه صید شدند که از این مقدار ماهی فیتوفاگ با میزان صید ۱۰۱۱۲۳,۵ کیلوگرم (معادل ۶۷.۳ درصد) در ترکیب صدی حضور داشته است.
فعالیت صیادی این شرکت از ابتدا تا انتهای فصل صید ۶۸ بار پره کشی و برای دام گوشگیر با چشمه ۷ تا ۱۵ سانتی متر، ۲۵۳۰,۷ واحد تلاش صیادی (هر واحد معادل ۱۰۰ متر دام در ۲۴ ساعت) بوده است. میانگین طول و وزن ماهی فیتوفاگ بترتیب برابر ۱۲.۰۷± ۵۱.۱۵ سانتی متر و ۲۲۷۲.۱±۲۴۲۹ گرم (X± SD) بوده است.
رابطه نمایی طول - وزن این ماهیW=۰,۰۱۳L ۳.۰۴ است (درصد R۲=۹۷.۶۴،R=۰.۹۹ و n=۷۱۴) پارامترهای رشد (L?، k، t?) برای ماهی فیتوفاگ براساس داده های طول و سن بصورت t?=-۱.۱۴۱ و در سال K=۰.۱۲۸ و سانتی متر L?=۱۵۰ برآورد شده است.
ضرایب مرگ و میر کل(Z) ، طبیعی (M)، و صیادی (F) بترتیب برابر ۱,۶۸ در سال، ۰.۲۲در سال و ۱.۴۶ در سال محاسبه شده است. نسبت بهره برداری (E=Exploitation ratio) برابر ۰.۸۲ می باشد. میزان زی توده این ماهی در دریاچه برابر ۱۵۸.۵ تن محاسبه شد که براساس فرمول Gulland میزان MSY معادل ۶۸ تن برآورد گردید که از میزان صید انجام شده این ماهی کمتر می باشد و کاهش در میزان تلاش صیادی پیشنهاد می شود.

---

ماهی هوور یکی از گونه‌های مهم سطح زیان درشت درآبهای استان هرمزگان محسوب می‌شود. میزان صید این گونه در سال ۱۳۸۹ بالغ بر ۳۲۴۰۵ تن گردید که این مقدار ۶۵ درصد از کل صید ماهیان سطحزی درشت را تشکیل داد. جهت  برداشت پایدار از ذخایر ماهی هوور لازم است الگوی برداشت٬ حداکثر ثابت برداشت و بازگشت شیلاتی مورد محاسبه قرار گیرد. به همین منظور اطلاعات مربوط به فراوانی طولی و وزنی  در تمامی ماههای سال ۱۳۸۹ از ۶  تخلیه‌گاه اصلی حسینه، کنگ، بندرعباس، سلخ، سیریک و جاسک در استان هرمزگان جمع‌آوری گردید. پیراسنجه‌های رشد ∞L و  K بترتیب ۲۳/۱۱۲ سانتیمتر و ۳/۰ درسال بدست آمد و از آنجا٬ میزان مرگ و میر طبیعی ۴۳/۰ درسال  بدست آمد و سپس مقدار حداکثر ثابت برداشت  ۱۱۸۸۰ تن برآورد گردید . رابطه توانی  W = a.FLbطول (سانتیمتر) –   وزن (گرم)  این بررسی بصورت۸۲/۲ FL۵-۱۰× ۳ W = محاسبه شد که  نشاندهنده رشد همگون این گونه بود. الگوی برداشت نشان داد که حدود ۸۵ درصد از ماهیان صید شده قبل از اولین طول بلوغ موردبهره‌برداری قرار می‌گیرند. بیشترین مقدار بازسازی شیلاتی در آبان ماه و با میانگین طولی ۲۷ سانتیمتر بدست آمد. جهت تصحیح الگوی برداشت مناسب این گونه٬ پیشنهادات ممنوعیت صید در زمان بیشترین بازگشت شیلاتی و تعدیل ابزار صید (گوشگیر سطح) ارائه می‌گردد.

---

در این تحقیق سن و رشد ماهی کوپر (Argyrops spinifer) در خلیج فارس (سواحل بوشهر) مورد بررسی قرار گرفت. تعداد ۶۲۲ ماهی کوپر از خرداد ۱۳۸۹ تا اردیبهشت ۱۳۹۰ جمعآوری شد. دامنه طول کل ماهیان نمونهبرداری شده بین ۵/۱۳ تا ۲/۶۴ سانتیمتر (ماده) و ۱۵ تا ۲/۶۱ سانتیمتر (نر) بود. دامنه سنی ماهیان از ^{+۲ تا +۲۵ سال برای جنس نر و +۲ تا +۲۱ سال برای جنس ماده محاسبه گردید. مقادیر پارامترهای رشد ونبرتالانفی با استفاده از روش پیشینه‌پردازی و داده‌های حاصل از تعیین سن در جنس ماده، نر و کل جمعیت محاسبه شد. مقدار این پارامترها براساس دادههای حاصل از تعیین سن در جنس ماده (۱۰/۸۲=}L سانتیمتر (طول کل)، ۰/۰۶۱=K در سال و ۳۹/۲-= t۰سال) و برای جنس نر (۹۰/۶۷=L سانتیمتر، ۰/۰۸۲=K در سال و ۸۸/۲-= t۰سال) و در کل جمعیت (۵۰/۷۵=L سانتیمتر، ۰۶۵/۰=K در سال و ۲۱/۳-= t۰سال) و براساس روش پیشینهپردازی در جنس ماده (۳۷/۷۶=L سانتیمتر (طول کل)، ۰/۰۸۸=K در سال و ۳۲۹/ ۰-=t۰ سال) و برای جنس نر (۷۱/۶۵=L∞ سانتی متر، ۰/۱۰۱=K در سال و ۰/۱۶۸-= t۰سال) و در کل جمعیت (۵۵/۷۴=L سانتیمتر ، ۰/۰۹۴=K در سال و ۰/۱۹۱-= t۰سال) برآورد گردید. نتایج بدست آمده از این تحقیق میتواند در مدیریت ذخایر این گونه برای بهرهبرداری پایدار از آن در خلیج فارس بکار رود.∞∞∞∞_∞ Forsskal, ۱۷۷۵

---

بیماری کووید-۱۹ باعث مواجهه میلیون‌ها نفر در جهان با بحران تأمین غذا گردید. این تحقیق با هدف بررسی میزان تاثیرگذاری شیوع این بیماری بر فعالیت‌های شیلاتی کشور ما به عنوان یکی از شاخه‌های تأمین غذا برنامه‌ریزی و اجرا شد. عملیات جمع‌آوری و گردآوری داده‌های پژوهش از طریق: (۱) طراحی پرسشنامه‌های عمومی و اختصاصی، توزیع آن در سراسر کشور و تکمیل آنها از سوی فعالین شیلاتی حوزه‌های پرورش میگو، سردابی و گرمابی، جوامع صیادی و مراکز فرآوری استانهای مختلف، (۲) گردآوری اطلاعات، بخشنامه‌ها و داده‌های لازم مانند آمارهای تولید سازمان شیلات ایران و (۳) مرور تحقیقات و اقدامات انجام شده در سایر کشورها، انجام گرفت. میانگین پایایی ۱۰۴۴ پرسشنامه تکمیل شده بر اساس تعیین آلفای کرونباخ برابر با ۸۱/۰ تعیین گردید. نتایج نشان داد که در دوران شیوع بیماری تأمین نهاده‌ها و مواد اولیه برای پرورش‌دهنده‌ها و کارخانجات فرآوری دشوارتر (با میانگین ۳±۶۵ درصد) و گران‌تر (با میانگین ۵±۵۶ درصد) انجام شده است. محدودیت‌های داخلی و بین‌المللی اعمال شده در دوران قرنطینه را می‌توان به عنوان یکی از عوامل اصلی دشواری در تأمین مواد اولیه قلمداد کرد. در این زمینه ۷۹ درصد این افراد معتقد بودند که حمل و نقل مواد اولیه در این ایام با دشواری بیشتری انجام شد و عرضه محصول را تحت تأثیر قرار داد. کاهش تقاضا و افزایش قیمت تمام شده تولید باعث افزایش میزان نگهداری محصول تولیدی گردیده که باعث افزایش ریسک و هزینه برای تولیدکنندگان شد. ۷۰ درصد پاسخ دهندگان نگرانی از انتقال بیماری به‌وسیله ماهی و کاهش تقاضا را در مصرف‌کنندگان، مشاهده و اعلام نموده‌اند. در زمینه اشتغال و اقتصاد، افزایش قیمت تمام شده محصول تولیدی در واحدهای آبزی‌پروری و کارخانجات فرآوری به میزان بالاتری مشاهده شد. در برابر، جامعه صیادی بالاترین میزان از دست رفتن شغل را در میان گروه‌های مخاطب پژوهش گزارش کردند. ۸۰ درصد واحدهای تولیدی اعلام کردند که درآمد آنها در دوران شیوع بیماری کاهش یافته است. همچنین نتایج این تحقیق کاهش کارگران و کارکنان واحد تولیدی در تمامی گروه‌های مخاطب در زمان شیوع بیماری را نشان می‌دهد. به‌ طورکلی، حدود ۷۸ درصد مخاطبان اعلام کردند که فعالیت‌های شیلاتی کشور تحت تاثیرات منفی شیوع بیماری کرونا قرار گرفت. با توجه به این نتایج و تأثیر کوتاه‌مدت این بیماری، از میان راهبردهای مقابله با بحران‌ها، راهبرد استقامت برای بحران‌های مشابه پیشنهاد شده است. برای افزایش توان مقاومت واحدهای شیلاتی کشور در موارد مشابه آتی راهکارها و تدابیری از جمله طبقه بندی فعالیت‌های شیلاتی جزو مشاغل آسیب پذیر، تدوین برنامه‌های کمکی و بسته‌های عملیاتی اضطراری، اجرای اقدامات ترویجی و اطلاع رسانی، مدیریت منطقه‌ای در استان‌ها برای تأمین نیاز بازارها، تمدید اتوماتیک مجوزهای بهره‌برداری مزارع، تقویت و توسعه واحدهای سردخانه‌ای و کارخانجات فرآوری، ضرورت حمایت فوری از صیادان محلی وگسترش روش‌های آنلاین فروش آبزیان پیشنهاد گردیده است.