علیرضا رادخواه، سهیل ایگدری، هادی پورباقر، یحیی شمس،
دوره ۲۹، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۹۹ )
چکیده
تنوع زیستی ماهیان در رودخانهها تحت تاثیر عوامل محیطی مختلف قرار دارد. گاهی شدت این تاثیرات محیطی بحدی است که منجر به ایجاد زیستگاههای نامطلوب برای گونههای ماهی میشود و تنوع زیستی آنها را کاهش میدهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین مهمترین عوامل محیطی موثر بر تنوع زیستی ماهیان در رودخانه زرینهرود به اجرا درآمد. لذا، در شهریور ۱۳۹۷، ۷ ایستگاه جهت نمونهبرداری از ماهیان در طول رودخانهزرینهرود انتخاب شدند. نمونهبرداری از هر ایستگاه از ۳۰ متر با ۳ تکرار و در مجموع از ۹۰ متر طول رودخانه بر اساس روش یکرفت با استفاده از دستگاه الکتروشوکر انجام شد. همزمان با نمونهبرداری، عوامل محیطی شامل دمای آب، سرعت جریان آب، دبی، عمق و ارتفاع از سطح دریا نیز در هر کدام از ایستگاههای مورد مطالعه اندازهگیری و ثبت شدند. در مجموع، ۴۰۴ نمونه ماهی از رودخانه زرینهرود صید شدند که متعلق به ۱۱ گونه بودند. شاخصهای تنوع زیستی شامل شانون- وینر، مارگالف، سیمپسون، غناء گونهای، غالبیت و یکنواختی (همگنی) که با استفاده از نرمافزارهای BiodiversityPro و PAST تعیین شدند. به منظور تعیین عوامل محیطی موثر بر شاخصهای تنوع زیستی و گونههای ماهی از آنالیز Canonical Correspondence Analysis استفاده شد. بر اساس نتایج حاصله، دما، ارتفاع از سطح دریا و سرعت جریان آب بترتیب به عنوان عوامل محیطی موثر بر تنوع گونهای ماهیان در رودخانه زرینهرود شناخته شدند. علاوه بر این، عمق، سرعت جریان آب و دبی نیز موثرترین عوامل محیطی بر فراوانی گونههای ماهی تشخیص داده شدند.