با توجه به مصرف حشره‌کش سایپرمترین در کشاورزی استان آذربایجان‌غربی و احتمال ورود آن به دریاچه ارومیه، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثر سم سایپرمترین بر رشد، زنده‌مانی و برخی شاخص‌های فیزیولوژیک Artemia urmianaانجام گرفت. بدین منظور، ابتدا غلظت کشندگی متوسط (LC50) سایپرمترین برای ساعت‌های 24، 48 و 96 درمراحل ناپلی، متاناپلی و بالغین با استفاده از آزمون پروبیت به‌دست آمد. میانگین غلظت‌های LC50 96 ساعته به منظور بررسی اثر سمیت مزمن استفاده شد. در ادامه ناپلی‌ها در قالب 4 تیمار شامل گروه شاهد، 25 درصد LC50، 50 درصد LC50 و 100 درصد LC50 به مدت 15 روز پرورش داده شدند. در پایان آزمایش شاخص‌های رشد، زنده‌مانی، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و گوارشی کل بدن سنجیده شدند. نتایج نشان داد غلظت‌های مختلف سایپرمترین باعث کاهش رشد و زنده‌مانی در آرتمیای دریاچه ارومیه شد (05/0>p) و میزان این کاهش به سن آرتمیا و مدت زمان مواجهه بستگی داشت. بیشترین کاهش رشد و زنده‌مانی مراحل مختلف زندگی A.urmianaدر گروه100 درصد LC50 مشاهده شد (05/0>p). نتایج فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی نشان داد که سایپرمترین منجر به کاهش سطوح سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و مالون دی‌آلدئید شد (05/0>p) اما تغییری در فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز مشاهده نشد (05/0<p). همچنین فعالیت آنزیم‌های گوارشی لیپاز و آلفا-آمیلاز تحت تاثیر سایپرمترین کاهش یافتند (05/0>p) اما در فعالیت آلکالین پروتئاز اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (05/0<p). به طور کلی، می‌توان بیان کرد که حشره‌کش سایپرمترین منجر به کاهش رشد، زنده‌مانی و کاهش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و گوارشی درA. urmianaشد.
Bakhtiari R, Sarvi Moghanlou K, Atashbar Kangarloei B, Imani A, Pourahad Anzabi M. Changes in growth, survival, and some physiological indices of Urmia Lake Artemia (Artemia urmiana) under chronic toxicity of Cypermethrin insecticide. isfj 2023; 32 (1) :95-108 URL: http://isfj.ir/article-1-2675-fa.html
بختیاری رحیم‌اله، سروی مغانلو کوروش، آتشبار کنگرلوئی بهروز، ایمانی احمد، پوراحد انزابی مجتبی. مقاله علمی – پژوهشی: تغییرات رشد، زنده‌مانی و برخی شاخص‌های فیزیولوژیک آرتمیای دریاچه ارومیه (Artemia urmiana) در مواجهه با سمیت مزمن حشره‌کش سایپرمترین. مجله علمي شيلات ايران. 1402; 32 (1) :95-108
با کسب مجوز از دفتر کمیسیون بررسی نشریات علمی وزارت علوم، تحقیات و فنآوری مجله علمی شیلات بصورت آنلاین می باشد و تعداد محدودی هم به چاپ می رساند. شماره شاپای جدید آن ISSN:2322-5998 است
.png)
