دوشکلی جنسی پدیدهای معمول در بین برخی آرایههای ماهیان از جمله ماهیان گورخری جنسAphanius میباشد. در مطالعات ریختسنجی آرایهها یا جمعیتهای ماهیان برای بررسی فرآیندهای زیستی مثل سازگاری و تکامل، وجود دوشکلی جنسی، آنالیز مجزا برای هر دو جنس را ضروری میکند. از اینرو این تحقیق با هدف تعیین جنس مطلوب در گونه Aphanius dispar برای مطالعات ریختسنجی به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 180 عدد ماهی (نر و ماده) از سه جمعیت رودخانه های سرباز، مهران و شور نمونهبرداری گردید. سپس از نیمرح نمونه ها عکسبرداری گردید و برروی تصاویر دو بعدی حاصل، تعداد 17 نقطه لندمارک (نقطه نشانه) تعیین و با استفاده از نرمافزار TpsDig2 رقومی شد. دادههای حاصل هر جنس بهصورت جداگانه و تمام جنسها بهصورت کلی، پس از آنالیز پروکراست، با استفاده از تحلیلهای چندمتغیره PCA، CVA و MANOVA مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تمایز جمعیتهای مورد مطالعه را از نظر شکل نشان داد ولی در آنالیز جداگانه جنسهای نر و ماده، تفاوت معنیداری در شکل بدن جمعیتهای رودخانههای شور و مهران یافت نشد. در بررسی دوشکلی جنسی نواحی سر و تنه یک ویژگی اصلی بین جنسهای این گونه بود. براساس نتایج در این گونه جنس نر بهعنوان جنس مطلوبتر برای بررسی مقایسه ریختی بین جمعیتهای مختلف پیشنهاد میگردد.
Eagderi S. Determination of suitable sex for morphological comparison in populations of Aphanius dispar using geometric morphometrics. isfj 2017; 25 (5) :65-74 URL: http://isfj.ir/article-1-891-fa.html
ایگدری سهیل. تعیین جنسیت مطلوب برای مقایسه ریختشناختی جمعیتهای ماهی گورخری (Aphanius dispar) با استفاده از روش ریختسنجی هندسی . مجله علمي شيلات ايران. ۱۳۹۵; ۲۵ (۵) :۶۵-۷۴
با کسب مجوز از دفتر کمیسیون بررسی نشریات علمی وزارت علوم، تحقیات و فنآوری مجله علمی شیلات بصورت آنلاین می باشد و تعداد محدودی هم به چاپ می رساند. شماره شاپای جدید آن ISSN:2322-5998 است